Jak zainstalowaæ trójprzyciskową mysz szeregową (mini-JTZ)

Autor: Geoff Short, geoff@kipper.york.ac.uk
v1.32, 4 listopdada 1997
Wersja polska: Krzysztof P. Jasiutowicz kpjas@priv.onet.pl
v1.0 beta, 30 marca 1998 roku


Co zrobiæ aby 3 przyciskowa mysz szeregowa działała pod Linux-em. Dokument ten został napisany w standardzie ISO-8859-2. Oryginał tego dokumentu znajduje siê pod adresem : ftp.icm.edu.pl.

1. Disclaimer

Ten dokument jest oddany do użytkowania w dobrej wierze, jako zawierający w sobie tylko bezpieczne programowanie i operacje. Autor nie bierze odpowiedzialności za żadne szkody i uszkodzenia powstałe w jakikolwiek sposób u jakichkolwiek osób i sprzêtu, jako bezpośrednie lub niebezpośrednie nastêpstwo wypełniania podanych zaleceñ.

2. Wprowadzenie

Najnowsza wersja tego dokumentu (w oryginale ) jest zawsze dostêpna : http://kipper.york.ac.uk/mouse.html

Istnieje japoñska wersja tego dokumentu : http://jf.gee.kyoto-u.ac.jp/JF/JF-ftp/euc/3-Button-Mouse.euc

Od tłumacza : moja wiedza dotycząca myszy jest ograniczona. Jeśli zauawżyłeś jakieś błêdy lub niedociągniêcia poinformuj mnie o tym. Pod adresem kpjas@priv.onet.pl.

Wiêkszośæ aplikacji X Window jest pisana z założeniem, że użytkownik bêdzie używał trzyprzciskowej myszy. Myszy szeregowe są zazwyczaj stosowane w zestawach komputerowych i są tanie. Wiele z tych myszy ma trzy klawisze i opisane są, iż używają protokołu Microsoft, co teoretycznie znaczy, że idealnie nadają siê do systemu X Window. ( Obecnie rekord najniższej ceny za działającą trzyprzyciskową mysz szeregową wynosi $1.14!)

Wiêkszośæ myszy o podwójnym protokole bêdzie działaæ w dwóch trybach:

Ten dokument poprowadzi ciê krok po kroku przez konfiguracjê myszy w tych dwóch różnych trybach, w szczególności przez to co konieczne do używania bardziej przydatnej myszy trzyprzyciskowej.

3. Porty szeregowe

Pierwszą rzecz, którą trzeba sprawdziæ to czy oprogramowanie może odnaleźæ myszkê. Dowiedz siê, do którego portu szeregowego twoja mysz jest podłączona - zazwyczaj bêdzie to /dev/ttyS0 ( COM1 w DOS-ie ) lub dev/ttyS1 (COM2). ( ttyS0 jest zwykle 9-pinowym gniazdem, ttyS1 25-pinowym, ale oczywiście nie ma w tej sprawie sztywno ustalownych reguł). Istnieje też odpowiadająca liczba urządzeñ /dev/cua, które są prawie identyczne z /dev/ttyS ale ich odradza siê ich używania. Dla wygody należy wykonaæ nowe powiązanie /dev/mouse z tym portem. Na przykład dla ttyS0:

ln -s /dev/ttyS0 /dev/mouse

4. Myszy z przełącznikiem

Niektóre myszy, zazwyczaj nie te najtañsze, mają przełącznik na spodzie oznaczony `2/3'. Czasem może to byæ `PC/MS'. W tym wypadku oznaczenie `2' dotyczy trybu dwuprzyciskowego Microsoft-u, a `3' trzyprzyciskowego trybu MouseSystems. Przełącznik `PC/MS' jest nieco bardziej skomplikowany. Prawdopodobnie stwierdzisz, że ustawienie `MS' oznacza tryb Microsoft, a `PC' oznacza tryb MouseSystems. Możliwe, że ustawienie `PC' bêdzie opisane jako ps/2, ale powinno ono działaæ także jako tryb MouseSystems. Jeśli posiadasz taką mysz, możesz przełączyæ ją w ustawienie `3' lub `PC', wstawiæ ustawienie dla MouseSystems w Xconfigs (patrz poniżej) i mysz powinna doskonale działaæ w trybie trzyprzyciskowym.

5. Normalne myszy

Jeżeli nie masz żadnych przełączników i nie masz instrukcji, to trzeba trochê eksperymentowaæ. Po pierwsze spróbuj założyæ, że producent myszy mówi prawdê, i mysz obsługuje w pełni tryb Microsoft. Ustaw w Xconfig tak żeby spodziewał siê myszy Microsoft (zobacz Xconfig section) i wypróbuj to.

Jeśli mysz w ogóle nie działa, wtedy nie jest to mysz Microsoft, lub jest jakiś inny problem. Wypróbuj inne ustawienia w konfiguracji, najlepiej zacząæ od dokumenatacji systemowej dla pliku konfiguracyjnego. Także zajrzyj do Różne problemy w rozdziale poniżej.

Zauważysz prawdopodobnie, że kiedy uruchomisz X-y, mysz działa doskonale, ale tylko zewnêtrzne przyciski coś robią. Możesz to oczywiście zaakceptowaæ i emulowaæ trzeci przycisk ( naciśnij oba przyciski jednocześnie, aby kliknąæ środkowy ), tak jak to siê robi z myszą dwuprzciskową. Aby to zrobiæ, zmieñ swój plik Xconfig jak to pokazano w Xconfig example poniżej. Może to oznaczaæ, że niepotrzebnie kupiłeś mysz trzyprzyciskową i nie posuwasz siê do przodu. A wiêc, teraz musisz przyjrzeæ siê swojemu sprzêtowi.

6. Przełączanie myszy w tryb trójprzyciskowy

Nawet tanie myszy mogą pracowaæ w protokole MouseSystems, z wszystkimi trzema przyciskami działającymi. Sztuczka polega na tym, aby mysz myślała, że jest myszą Mouse System, coś co rzadko znajduje siê w instrukcjach.

Kiedy mysz otrzymuje zasilanie i jeżeli lewy przycisk jest wciśniêty, mysz przełączaa siê w tryb MouseSystems. To proste, ale nie zawsze opisywane zjawisko. Zwróæ uwagê, że soft reboot komputera może nie odciąæ zasialnia myszy i dlatego może nie działaæ. Jest kilka sposobów przełączania trybu, które mogą działaæ lub nie z twoim rodzajem myszy. Niektóre z nich są mniej drastyczne niż rebootowanie komputera, a dwa są bardziej !

7. Używanie gpm do przełączania trybów myszy

gpm jest programem, który pozwala używac myszy w konsoli. Jest on zazwyczaj dołączany do dystrybucji Linux-owych i można go uruchomiæ z linii poleceñ lub w skrypcie startowym /etc/rc.d/rc.local. gpm stanowi problem dla ludzi używających myszy typu bus, ponieważ blokuje mysz i powoduje, że X-y nie mogą jej używaæ - ci z nas którzy używają myszy szeregowych nie mają tego problemu.

Podstawowe tryby dla myszy szeregowych z gpm to:

gpm -t ms
gpm -t msc
gpm -t help

dla trybu Microsoft lub MouseSystems, lub aby przetestowaæ mysz i wyświetliæ wyniki. Aby uruchomiæ mysz w trybie MouseSystems, może byc potrzebna flaga -3 oraz bu\yæ może opcja DTR za pomocą flagi -o dtr :

gpm -3 -o dtr -t msc
gpm czêsto potrafi rozpoznaæ trzy przyciski myszy nawet w trybie Microsoft. A nowsze wersje ( wersja 1.0 i poźniejsze (?)) potrafią udostêpniæ tą informacjê innym programom. By to działało musisz uruchomiæ gpm z flagą -R w ten sposób :
gpm -R -t ms
To spowoduje reeksport danych myszy do nowego urządzenia, nazywanego /dev/gpmdata, które przypomina mouse dla innych programów. Zwróæ uwagê, że to urządzenie zawsze korzysta z protokołu Mouse Systems. Można, tak zapisaæ Xconfig, aby używała tego zamiast /dev/mouse tak jak to pokazano poniżej, ale oczywiście miej na uwadze, aby gpm zawsze działało, kiedy używasz X-ów. Niektórzy pisali, że niektóre event-y X-ów nie są poprawnie interpretowane przez X-y przy użyciu tego sposobu, co może byæ związane z indywidualnym ustwieniem myszy.

Zmiana mapowania przycisku dla gpm i X ( gustafso@math.utah.edu)

Można stwierdziæ, że gpm używa różne defaultowe mapowanie przycisków dla X, wiêc używanie obu systemów na tej samej maszynie może byæ frustrujące. Aby X-y używały tych samych przycisków jak gpm dla operacji wyboru i wklejania zastosuj polecenie X-ów :

xmodmap -e "pointer = 1 3 2"
co powoduje, że lewy przycisk wybiera, a prawy przycisk wkleja, zarówno w myszach dwu i trzyprzyciskowch. Aby wymusiæ na gpm użycie standardowego mapowania przycisków, uruchom go z poleceniem -B, np:
gpm -t msc -B 132

8. Używanie dwóch myszy

W niektórych przypadkach, na przykład w laptopie z wbudowanym urządzeniem wskazującym, ktoś może chcieæ używaæ jako drugiego urządzenia myszy szeregowej. W wiêkszości przypadków, wbudowane urządzenie używa protokołu PS/2 i można go pominąæ jeśli nie chce siê go używaæ. Po prostu skonfiguruj gpm lub X-y do używania /dev/ttyS0 ( lub innego) w sposób typowy.

Aby używaæ obu jednocześnie, można użyæ gpm -M do reeksportu urządzeñ. Wiêcej szczegółów w podrêczniku systemowym w rodziale dotyczącym gpm.

9. Przykłady plików XF86Config i Xconfig

Lokalizacja pliku konfiguracyjnego dla X-ów zależy od konkretnej wersji i rodzaju dystrybucji. Prawdopodobnie bêdzie to albo /etc/Xconfig, /etc/XF86Config albo /usr/X11/lib/X11/XF86Config. Powinieneś zobaczyæ, który to jest kiedy uruchomisz X - bêdzie wypisana na ekranie zanim wszystkie opcje bêdą wyświetlone. Składnia nieco siê różni pomiêdzy poszczególnymi plikami XF86Config i Xconfig, wiêc oba bêdą tu podane.

Mysz szaregowa Microsoft

Mysz szeregowa Microsoft z emulacją myszy trójprzyciskowej

Trójprzyciskowa mysz MouseSystems

Microsoft Serial Mouse z gpm -R

10. Kable, przedłużki i przelotki

Jedyne przewody potrzebne w kablu myszy to: TxD and RxD do przesyłu danych, RTS i/lub DTR dla zasilania i ground. Co przekłada siê na numery pinów, w ten sposób:

         port 9-pinowy      port 25-pinowy 
        TxD     3                2
        RxD     2                3
        RTS     7                4
        DTR     4               20
        Gnd     5                7
Powyższa tabela może byæ użyteczna jeśli chcesz robiæ przelotki miêdzy 9- i 25-pinowymi wtyczkami, lub kable przedłużające.

11. Różne kłopoty i ustawienia

12. Przetestowane modele

Jest wiele różnych myszy na świecie i nie mogê z czystym sercem powiedzieæ, że powinieneś iśæ i kupiæ raczej tą mysz, a nie tamtą. To co mogê zrobiæ to wyliczyæ co te myszy potrafią, oparte na doświadczeniu i pogłoskach. Nawet z tymi informacjami ostrożnośæ jest wskazana - mieliśmy w biurze dwie identyczne myszy przy dwóch komputerach i niektóre rzeczy działały z jedną myszą i nie działały z drugą. Wszelkie dodatki do tego wyliczenia bêdą mile widziane.

Optyczna mysz MouseSystems, wersja szeregowa
Działa dobrze (jak możnaby siê spodziewaæ po nazwie!) bez ClearDTR lub ClearRTS w konfiguracji.
WiN mouse, sprzedawana przez Office World za osiem funtów.
Standardowa dwutrybowa mysz Microsoft/MouseSystems.
Agiler Mouse 2900
Standardowa dwutrybowa mysz Microsoft/MouseSystems. SYSGRATION SYS2005i układ scalony nadaje siê do lutowania.
Sicos mouse,
Działa ok, wymaga ClearDTR & Clear RTS w konfiguracji.
Index sprzedają mysz za 10 funtów,
Nie działa w trybie 3 przyciskowym, ale ma fajną instrukcjê :-)
Artec mouse
Zwyczajna mysz o podwójnym protokole, wymaga `ClearDTR' ustawionego w konfiguracji, NIE `ClearRTS'
DynaPoint 3 przyciskowa mysz szeregowa.
Zwyczajna mysz o podwójnym protokole, wymaga `ClearDTR' I `ClearRTS' w konfiguracji X-ów.
Genius Easymouse mysz 3-przyciskowa
Doskonale działa w protokole Mouseman bez ustawiania parametru ChordMiddle. Od Roderick Johnstone ( rmj@ast.cam.ac.uk)
Truemouse, made in Taiwan
Działa OK, wymaga `ClearDTR' w konfiguracji. (Od Tim MacEachern)
Mysz marki Champ
Wymaga przełączenia w tryb PC, co uaktywnia także protokół MouseSystems. (Od tnugent@gucis.cit.gu.edu.au)
Mysz MicroSpeed
Zwykła mysz o podwójnym protokole.
Mysz marki Venus ($7)
Ma w śrokdu przełącznik miêdzy trybem 2 i 3 przyciskowym. (Od mhoward@mth.com )
Saturn
Mysz z przełącznikiem, działa OK jako mysz MouseSystems w pozycji 3-przyciskowej. (Od grant@oj.rsmas.miami.edu .)
Manhattan mouse.
Jest przełącznik trybów `MS AM' / `PC AT', tryb MS działa doskonale z rozwiązaniem z gpm -R. (Od komanec@umel.fee.vutbr.cz).
Mysz Inland.
Przełącznik dla trybów `PC/MS', działa doskonale. (Od http://ptsg.eecs.berkeley.edu/~venkates).
qMouse (3-przyciskowa), FCC ID E6qmouse X31.
Sprzedawana w USA za około $10. działa z `gpm -t msc -r 20'. Nie ma jumper-ów lub przełączników do 3-przyciskowego trybu MouseSystems. Nie jest godna polecenia w X. Nie reaguje na echo "*n" > /dev/mouse.
Mitsumi Mouse (2-przyciskowa), FCC ID EW4ECM-S3101.
Sprzedawana w USA za około $12. Godna polecenia w X i w gpm, łagodny klik. (Te dwa od gustafso@math.utah.edu)
Myszy PC Accessories które kupiłem w CompUSA poniżej $10.
Ma przełącznik PC/MS na spodzie. Działa OK. (Od steveb@communique.net)
First Mouse - naprawdê tanio za 7.79 funtów w Tempo.
Dwutrybowa mysz Microsoft/MouseSystems, tryb ustawiany przez wciśniêcie przycisku przy włączeniu zasilania. Nie ma przełączników, ani połączeñ. Cztero kablowe połącznie, echo '*n' nie działa. `gpm -R' działa wspaniale. (Od peterk@henhouse.demon.co.uk)
Mysz 3-przyciskowa Trust.
O dwóch trybach z przełącznikiem, działa dobrze jako MouseSystems w trybie `PC'. gpm gryzie siê z trybem Microsoft.
Chic 410
działa doskonale w ustawionym trybie ms i przy użyciu polecenia gpm -R Od Stephena M. Weissa ( steve@esc.ie.lehigh.edu)
Trzyprzycikowa mysz KeyMouse.
działa prawidłowo z ClearDTR i ClearRTS w Xconfig; w gpm konieczne `-o dtr' . (Od EZ4PHIL@aol.com)
Klawiatura Qtronix `Scorpio 60'
Wszystkie trzy przyciski działają w protokole MouseSystems. (Od hwe@uebemc.siemens.de)
Laptop Tecra 720
Glidepoint jest na /dev/cua0; rysik na /dev/psaux. (Od apollo@anl.gov)
Mysz Anubis
Działa doskonale, wymaga przytrzymywania lewego przycisku przy przełączaniu do wirtualnej konsoli X. (Od Joel Crisp)
Yakumo No.1900 mouse
Działa z eksportem do X-ów gpm -R -t ms. (Od Oliver Schwank)
Genius `Easy Trak' Trackball
Nie jest zgodna z trybem Microsoft, użyj Mouseman w konfiguracji X-ów i bêdzie działaæ doskonale. (Od VTanger@aol.com.)
Highscreen Mouse Pro
`Działa doskonale' twierdzi alfonso@univaq.it.
Logitech CA series
Działa w X-ach używając protokołu MMseries, przy 2400 Baud, 150 SampleRate. (Powinno też odnosiæ siê do myszy Logitech CC, CE, C7 & C9). (Od vkochend@nyx.net.)
Mysz A4-Tech
Działa OK, wymaga wiersza DTR pod X-ami i gpm. (Od deane@gooroos.com)
Mysz Vertech
Prawidłowe zachowanie Microsoft/Mousesystems, można zalutowaæ do ustawienia na stałe. (Od duncan@fs3.ph.man.ac.uk.)
Boeder M-7 ``Bit Star'' (i inne z serii M oprócz M13)
Przełącza siê w tryb Mousesystems trzymając lewy przycisk przy włączaniu zasilania. (Od mailto:sjt@tappin.force9.co.uk.)
Mouse Systems ``Scroll'' Mouse (cztery przyciski i roller/przycisk)
Ma przełącznik 2/3 - w trybie 3 działa jako trzyprzyciskowa mysz MouseSystems, bez działającego dodatkowego przycisku & kółka. Nie wymaga ClearDTS/DTR. (Od parker1@airmail.net.)
Mysz Szeregowa 3-przyciskowa Radio Shack
Model 26-8432, dostêpny w Tandy za około 20 funtów. Działa jako Mousesystems z ClearDTR. (Od Sherilyn@sidaway.demon.co.uk.)

13. Dalsze informacje

14. Ogon myszy

Wiêkszośæ informacji w tym dokumencie została zaczerpniêta z różnych linuksowych grup dyskusyjnych. Przepraszam, że nie umieściłem informacji o wszystkich, którzy pośrednio przyczynili siê w ten sposób, dziêkujê bardzo wam wszystkim.

Podsumowując :