3. Narzędzia rysownicze

3.1. Common Features

Rysunek 13.32. Narzędzia rysownicze

Narzędzia rysownicze

W programie GIMP dostępnych jest trzynaście „narzędzi rysowniczych”, domyślnie zgrupowanych w dolnej części paska narzędzi. Ich cechą wspólną jest to, że pociągnięcie powstaje przy pomocy przciągania kursora myszy na obrazie. Cztery z nich:

Rysunek 13.33. The Paint Tools (Tools Box)

The Paint Tools (Tools Box)

zachowują się zgodnie z ogólnoprzyjętym wyobrażeniem o malowaniu pędzlem. Pozostałe używają pędzla do wprowadzania zmian na obrazie innym sposobem niż malowanie:

Przewaga korzystania z programu GIMP używając tabletu zamiast myszki jest szczególnie widoczna z narzędziami rysowniczymi: pełna kontrola jest tutaj nieoceniona. Narzędzia te posiadają specjalne opcje „czułości nacisku”, które mogą być wykorzystane jedynie podczas pracy na tablecie.

Oprócz zwyczajnej metody „ręcznej” istnieje również możliwość automatycznego zastosowania narzędzi rysowniczych. Odbywa się to poprzez utworzenie zaznaczenia lub ścieżki, a następnie „pociąganie” ich pędzlem. Można to zrobić dowolnym narzędziem rysowniczym, w tym niestandardowymi, jak Gumka czy Rozsmarowywanie. Wszystkie opcje są dla nich dostępne. Więcej informacji znaleźć można w rozdziale o Pociągnięciach.

In addition to the more common „hands-on” method, it is possible to apply brush tools in an automated way, by creating a selection or path and then „stroking” it. You can choose to stroke with any of the brush tools, including nonstandard ones such as the Eraser, Smudge tool, etc., and any options you set for the tool will be applied. See the section on Stroking for more information.

3.1.1. Key modifiers

Ctrl

Holding down the Ctrl key has a special effect on every brush tool . For the Pencil, Paintbrush, Airbrush, Ink Tool, and Eraser tools, it switches them into „color picker” mode, so that clicking on an image pixel causes GIMP's foreground to be set to the active layer's color at that point (or, for the Eraser, GIMP's background color). For the Clone tool, the Ctrl key switches it into a mode where clicking sets the reference point for copying. For the Convolve tool, the Ctrl key switches between blur and sharpen modes; for the Dodge/Burn tool, it switches between dodging and burning.

Shift

Shift ma jednakowy wpływ na wszystkie narzędzia rysownicze. Jego przytrzymanie ustawia narzędzie w tryb rysowania linii prostych. Aby narysować linię prostą dowolnym narzędziem rysowniczym, należy kliknąć na obrazie w miejscu, gdzie powinno zacząć się pociągnięcie, a następnie przytrzymać Shift. Dopóki klawisz będzie przytrzymywany, widoczna będzie cienka linia prosta, łącząca punkt kliknięcia z kursorem. Ponowne kliknięcie na obrazie spowoduje pojawienie sie pociągnięcia w linii prostej. Operacja może być powtarzana (bez punktu kliknięcia) w celu utworzenia serii połączonych prostych.

Ctrl+Shift

Jednoczesne przytrzymanie obu klawiszy ustawia narzędzia w tryb ograniczonej prostej. Efekt jest podobny do tego, uzyskiwanego przy pomocy Shift, jednak w tym wypadku linia prosta rysowana jest ze skokiem co 15°.

3.1.2. Tool Options

Rysunek 13.34. Opcje wspólne dla wszystkich narzędzi rysowniczych

Opcje wspólne dla wszystkich narzędzi rysowniczych

Wiele opcji jest wspólnych dla wszystkich narzędzi rysowniczych i zostały one opisane poniżej. Opcje, charakterystyczne dla jednego narzędzia lub niewielkiej ich grupy opisano w rozdziałach poświęconych danemu narzędziu.

Mode

Lista trybów pozwala na wybór trybu nanoszenia koloru. Opcja ta wyświetlana jest dla wszystkich narzędzi rysowniczych, ale dostępna jest jedynie dla narzędzi tej grupy oraz Stalówki i Klonowania. Lista wszystkich trybów znajduje się na . W gruncie rzeczy tryby te mają takie samo działanie, jak kombinacja trybów warstw w oknie Warstw. Najłatwiej to sobie wyobrazić, przyjmując że kolor nanoszony jest na warstwę pomocniczą powyżej warstwy aktywnej, a tryb warstwy pomocniczej jest taki sam jak wybrany tutaj. Jednakże trzy tryby są szczególne:

In this list, some modes are particular and are described below.

Krycie

Opcja ta określa stopień przezroczystości dla pędzla. Aby zrozumieć mechanizm jego działania, należy wyobrazić sobie, że narzędzie tworzy warstwę przezroczystą powyżej warstwy aktywnej i pracuje na tej warstwie. Zmiana wartości krycia w opcjach narzędzia daje taki sam efekt, jak zmiana przezroczystości warstwy wierzchniej. Opcja ta określa „siłę” wszystkich narzędzi rysowniczych, a nie tylko tych rysujących na warstwie aktywnej. W przypadku Gumki, im wyższa jest wartość krycia, tym uzyskana przezroczystość będzie większa, chociaż może się to wydawać nielogiczne.

Pędzel

Opcja określa, w jakim stopniu narzędzie wpływa na obraz i w jaki sposób nanoszone jest pociągnięcie. W programie GIMP dostępnych jest kilka typów pędzli. Zostały one opisane na Pędzle. Lista pędzli wygląda tak samo dla wszystkich narzędzi rysowniczych, za wyjątkiem Stalówki, która posiada własny. Kolory mają znaczenie tylko dla narzędzi takich jak: Ołówek, Pędzel i Aerograf. Dla pozostałych narzędzi rysowniczych ważna jest tylko intensywność.

Scale

This option lets you to modify precisely the size of the brush. You can use the arrow keys to vary by ±0.01 or the Page-Up and Page-Down keys to vary by ±0.05. You can obtain the same result if you have correctly set your mouse-wheel in the Preferences. See How to vary the size of a brush

Brush Dynamics

Rysunek 13.35. The Brush Dynamics check box.

The Brush Dynamics check box.

Brush dynamics let you map different brush parameters, commonly at least size and opacity, to one or more of three input dynamics: pressure, velocity and random. They are mostly used with tablets, but Velocity and Random are also usable with a mouse. The Ink tool, that supported velocity before, has been overhauled and now handles velocity-dependent painting much better.

A new option has been added in stroking paths. Stoke Path and Stroke Selection have now a check box for emulating brush dynamics when you stroke using a paint tool. That means that when you stoke, brush pressure and velocity are varying along the length of the stroke. Pressure starts with zero, ramps up to full pressure and then ramps down again to no pressure. Velocity starts from zero and ramps up to full speed by the end of the stroke.

Opcja ta ma sens tylko podczas pracy z tabletem. Pozwala on określić, które opcje narzędzia będą zależne od nacisku piórka na tablet. Dostępne są nastepujące opcje: krycie, twardość, tempo, rozmiar i kolor. Można wybrać dowolne z nich, ich efekty nakładają się. Nie wszystkie opcje mają wpływ na wszystkie narzędzia.

Krycie

Efekty tej opcji są opisane powyżej.

Twardość

Opcja ta ma wpływ na pędzle z rozmytymi krawędziami. Zaznaczenie pola powoduje, że im większy nacisk, tym ciemniejsze będą rozmyte części pociągnięcia.

Tempo

Opcja ta ma wpływ na na Aerograf, Rozmywanie / Wyostrzanie i Rozsmarowywanie. Efekt zależny jest od czasu. Przy zwiększeniu nacisku, narzędzia pracują szybciej.

Rozmiar

Opcja ma wpływ na narzędzia zależne od nacisku. Zaznaczenie pola pola powoduje, że zwiększenie nacisku zwiększa obszar obejmowany przez pędzel.

Kolor

Opcja ma zastosowanie dla Ołówka, Pędzla i Aerografu jedynie w przypadku używania koloru z gradientu. Mocniejszy nacisk powoduje wybranie koloru z wyższej części gradientu.

Zanikanie

Wybór opcji powoduje, że pociągnięcie stopniowo blaknie na określonej długości. Łatwo to sobie wyobrazić w przypadku narzędzi służących do rysowania, jednak opcja ta ma wpływ na wszystkie narzędzia rysownicze. Opcja jest równoznaczna ze zwiększeniem przezroczystości pociągnięcia w miarę przesuwania kursora. Warto zwrócić uwagę, że w przypadku pracy na tablecie, opcja ta nie ma wpływu na nacisk pędzla.

Drganie

Odstępy” w pociągnięciach pędzla sprawiają, że pociągnięcia tworzone są z następujących po sobie kształtów pędzla. Gdy odstępy są bardzo małe końcowy rezultat przypomina ciągłą linię. W tym wypadku kształty pędzla rozrzucane są na odległość określoną przez suwak Liczność.

Rysunek 13.36. Przykłady „Drgania

Przykłady Drgania

Od góry do dołu: bez drgania, drganie = 1, drganie = 4.


Przyrostowe

Jeśli pole nie jest zaznaczone, efekt pociągnięcia jest zależny od przezroczystości, a ponowne przeciągnięcie pędzla na tym samym miejscu nie zmieni go. Wybór pola powoduje dodanie koloru po ponownym przejściu pedzla na tym samym miejscu. Wartość przezroczystości nie może jednak przekroczyć wartości opcji przezroczystości. Opcja ta jest dostępna dla wszystkich narzędzi rysowniczych oprócz tych posiadających opcję „Tempo”, gdyż opcja ta powoduje zwiększenie efektu. Więcej informacji można znaleźć na .

Gradient

Rysunek 13.37. Opcje gradientu dla narzędzi rysowniczych

Opcje gradientu dla narzędzi rysowniczych

Zamiast używania koloru pierwszoplanowego (pokazanego w obszarze kolorów na pasku narzędzi), można rysować gradientem zaznaczając pole „Użyj koloru z gradientu”. Da to skalę kolorów, płynnie przechodzących po trajektorii pociągnięcia. Więcej informacji na Gradienty.

Gradient posiada następujące opcje:

Gradient

Pokazuje aktywny gradient. Kliknięcie przycisku powoduje rozwinięcie listy pozwalającej na wybór gradientu.

Оdwróć

Zazwyczaj pociągnięcie rozpoczyna się od koloru z lewej strony gradientu, stopniowo przechodząc do koloru znajdującego się po jego prawej stronie. Zaznaczenie pola Odwróć, sprawia, że pociągnięcie jest rysowane od prawej do lewej strony gradientu.

Długość

Opcja wskazuje długość, na której będzie rozciągnięte jedno pociągnięcie kolorem z gradientu. Domyślna jednostką miary jest piksel, ale można wybrać inną korzystając z rozwijanej listy.

Okresowość

Rysunek 13.38. Illustration of the effects of the three gradient-repeat options, for the „Abstract 2” gradient.

Illustration of the effects of the three gradient-repeat options, for the Abstract 2 gradient.

Gradient Abstract 2

Illustration of the effects of the three gradient-repeat options, for the Abstract 2 gradient.

Brak

Illustration of the effects of the three gradient-repeat options, for the Abstract 2 gradient.

Fala piłokształtna

Illustration of the effects of the three gradient-repeat options, for the Abstract 2 gradient.

Fala trójkątna


This option determines what happens if a brushstroke extends farther than the Length specified above. There are three possibilities:

  • None means that the color from the end of the gradient will be used throughout the remainder of the stroke;

  • Sawtooth wave means that the gradient will be restarted from the beginning, which will often produce a color discontinuity;

  • Triangular wave means that the gradient will be traversed in reverse, afterwards bouncing back and forth until the end of the brushstroke.

3.1.3. Paint Mode Examples

The following examples demonstrate some of GIMP's paint modes:

W tym przydatnym trybie, szary odcień rozmytego pędzla określa nie ścisłość koloru, а możliwość zastosowania koloru. Sprawia to wrażenie niedbałych pociągnięć.

Rysunek 13.39. Przykład trybu Przenikanie

Przykład trybu Przenikanie

Dwa pociągnięcia, zrobione Aerografem przy pomocy tego samego rozmytego pędzla. Z lewej strony - tryb zwykły, po prawej - tryb przenikanie.


For any paint tool with opacity less than 100%, this very useful mode doesn't draw transparency but determines the probability of applying paint. This gives nice patterns of dots to paint-strokes or filling.

Rysunek 13.40. Painting in Dissolve mode

Painting in Dissolve mode

This image has only the background layer and no Alpha channel. The background color is sky blue. Three strokes with Pencil and various opacities: 100%, 50%, 25%. Foreground color pixels are scattered along brushstroke.


Z tyłu

Rysunek 13.41. Przykład trybu „Z tyłu

Przykład trybu Z tyłu

Wilber over a blue background layer

Przykład trybu Z tyłu

Layers dialog

Przykład trybu Z tyłu

Filled with pattern


Tryb ten ma zastosowanie jedynie dla warstw z kanałem alfa. Nanosi on kolor tylko na nieprzezroczyste części warstwy: im niższa jest wartość przezroczystości, tym więcej będzie koloru. Dlatego też rysowanie na nieprzezroczystym obszarze nie będzie miało żadnego efektu, a na przezroczystym - efekt nie będzie się odróżniał od trybu zwykłego. Efekt zawsze zwiększa krycie.

In the above example image, Wilber is on the top layer, surrounded by transparency. The lower layer is solid light blue. The Bucket Fill tool was used, with the Fill Whole Selection option checked and the entire layer was selected. A pattern was used to paint with the Bucket Fill tool.

The next image (below) has two layers. The upper layer is active. Three brushtrokes with pencil, red color at 100%, 50%, 25%: only transparent or semi-transparent pixels of the layer are painted.

Rysunek 13.42. Painting in „Behind” mode

Painting in Behind mode

Painting with 100%, 50%, 25% transparency (from left to right)


Z tyłu

Rysunek 13.43. Przykład trybu „Z tyłu

Przykład trybu Z tyłu

Wilber over a blue background layer

Przykład trybu Z tyłu

White foreground color erased


Tryb ten usuwa kolor pierwszoplanowy, zamieniając go na częściową przezroczystość. Zachowuje się on podobnie jak Kolor kanału alfa, ale tylko na obszarze pod pociągnięciem. Tryb stosuje się dla warstwy z kanałem alfa. W przeciwnym wypadku zachowuje się jak tryb zwykły.

In the above example image, the color of the Bucket Fill tool was white, so white parts of Wilber were erased and the blue background shows through.

This image below has only one layer, the background layer. Background color is sky blue. Three brushtrokes with pencil:

  1. With the exact color of the blue area: only this blue color is erased.

  2. With the exact color of the red area. Only this red color is erased, whatever its transparency. Erased areas are made transparent.

  3. With the sky blue color of the layer background: only this color is erased.

Rysunek 13.44. Painting in „Color Erase” mode

Painting in Color Erase mode

Painted with 1. blue; 2. red; 3. background color


3.1.4. Informacje dodatkowe

Doświadczonych użytkowników być może zainteresuje fakt, że narzędzia rysownicze pracują na poziomie podpikseli (aby uniknąć nierównych krawędzi). Nawet podczas pracy z pędzlami o twardych krawędziach, np. okrągłymi, piksele na brzegach pociągnięcia tylko częsciowo są pokryte. Wyraźne krawędzie (potrzebne np. w celu otrzymania wyraźnego zaznaczenia, kopiowania i wklejania, lub podczas pracy na poziomie podpikseli) można uzyskać przy pomocy Ołówka lub wybierając opcję „Twarda krawędź” w opcjach narzędzia.